Mooie reizen ontstaan door aandacht. Dat is het motto van Ellen van Zandwijk, eigenaresse van het in Afrika en Zuid-Amerika gespecialiseerde Gemsbok Reizen. De grote liefde voor en kennis van Zuid-Afrika ligt aan de wieg van het ontstaan van de touroperator die zich vooral richt op kleinschalige en duurzame reizen.

Mensen bij elkaar brengen
De liefde voor Zuid-Afrika ontstond toen Ellen en haar man dit land in 1993 voor het eerst bezochten tijdens hun wereldreis. “Vanaf het moment dat ik de eerste stap op Zuid-Afrikaanse bodem zette, was ik verkocht. Het was nog voor de eerste democratische verkiezingen. Een onrustige periode. Ik was gegrepen door alles wat daar gebeurde, maar realiseerde me als jonge twintiger ook hoe gezegend je bent om in een land als Nederland te leven en je keuzes hier te mogen maken. Toen we na het jaar reizen terugkwamen, stond voor mij één ding als een paal boven water: Zuid-Afrika was het allerbeste land! Ik wilde terug en dat heb ik ook vele malen gedaan. Tijdens een bijzonder gesprek met de eigenaren van Die Gat in De Rust wist ik ineens wat me te doen stond: Ik moest reizen gaan organiseren en Nederlanders in contact brengen met mensen in Zuid-Afrika. Ik wilde hen de gastvrijheid, maar vooral de verhalen van het land laten ervaren.”

Gevraagd naar de keuze voor de naam Gemsbok.
“Ik zocht naar een Afrikaans-Nederlandse connectie. En de gemsbok heeft uithoudingsvermogen, het is een mooi dier dat op plekken komt die moeilijk toegankelijk zijn. Ik wilde reizen aanbieden die mijn klanten brengen op plekken die niet altijd voor de hand liggen. Kleinschalige lodges en initiatieven waren en zijn ons uitgangspunt, naast natuurlijk de veelzijdigheid van het land en de prachtige natuur. In het begin ging ik nog vaak met de groepsreizen mee. Ik heb daardoor Zuid-Afrika nog beter leren kennen en ik zag wat mijn gasten aansprak en wat niet. Daar heb ik veel van geleerd. Het zijn de mooiste jaren van mijn eigen leven geweest. Ik voel me bevoorrecht en dankbaar dat ik het Zuid-Afrika van toen heb mee mogen maken, omdat ik zo het land van nu beter kan begrijpen.”

Want er is sinds 1999 tot nu best veel veranderd in Zuid-Afrika.
“Ja, het Zuid-Afrika van nu staat op een driesprong waar verleden, heden en toekomst met elkaar strijden. De toekomst zal niet meer automatisch de tradities van het verleden bevatten. Er is geen plek meer op de wereld waar je kunt ontkomen aan mobiele telefoons en reclameborden. Kinderen gaan naar school, internet is bijna overal. Je maakt kennis met het leven van 2014 van het Zuid-Afrika van nu. Als je dat in gedachten houdt, kun je bijzondere ontmoetingen hebben. Wij werken bijvoorbeeld met een Zoeloegids die onze reizigers meeneemt naar een dorp dat niet gedomineerd wordt door het toerisme. Daar ontmoet je achter de muren nog de tradities.”

Reizen anno 2014
“Op dit moment bieden we vooral individuele reizen aan. Onze reiziger is het type dat het avontuur best alleen aandurft. We hebben voorbeeldreizen in onze brochure en op de website. Maar de realiteit is dat de meeste reizen voornamelijk op maat gemaakt worden. “Besteed je daarbij aandacht aan duurzaam toerisme?” Het nieuwe reizen zit voor ons niet alleen in het bezoeken van duurzame lodges, maar veel meer in het feit dat het geld direct bij de gemeenschap komt. Kopen bij de lokale winkel, zeg maar. Maar er is voor mij een ander belangrijk aspect aan het reizen van nu: dat je ook de tijd neemt om dingen werkelijk te zien en ervaren. Slow reizen, ademen op je vakantie! Neem de tijd, voel het ritme, beleef het onvergetelijke, ervaar de ruimte. Weinig bestemmingen in de wereld lenen zich daar zo goed voor als zuidelijk Afrika waar de geuren, kleuren en ervaringen bijna voor het oprapen liggen.”

Top 5 mooiste ervaringen volgens Gemsbok-reizigers
“Natuurlijk de Panoramaroute en Kruger National Park. We proberen onze gasten een mix te laten maken tussen zelf op safari gaan en een gamedrive bij een van de private game reserves. Kalahari vinden mensen ook fantastisch, het nog onbekende Zuid-Afrika. Maar:
1. Kaapstad met Froggs Leap Guest House in Hout Bay
2. Kleine Karoo met een jeepsafari door de Swartberge
3. Mashatu Game Reserve op de grens van Zuid-Afrika en Botswana
4. Limpopo, de streek waarvan je het geheim pas ontdekt als je van de weg af gaat
5. Cederbergen.”
www.gemsbok.nl en www.opreisnaarzuidafrika.nl

Tekst: Marjolein Westerterp