Tekst:Anne Ariesen
Foto’s: Hans Mooren

Eens in de twee jaar wordt Het Festival voor de Afrikaanse Taal* georganiseerd in Den Haag. Het evenement is gewijd aan het vieren en bevorderen van de Afrikaanse taal en cultuur en is een plek voor voor auteurs, sprekers, kunstenaars en liefhebbers van de Afrikaanse taal. Ik verheug mij op de kans om mensen te ontmoeten die net als ik verliefd zijn op Zuid-Afrika. Nieuwsgierig wandel ik op zaterdag vroeg in de middag vanaf de tramhalte door de Weimarstraat. Ik zie leuke restaurants, een winkel met alleen maar thee- en koffiekannen, een mooie bloemenzaak, een wijnwinkel, een hippe tent met vintage spullen en voor ik het weet, arriveer ik bij het theater dat middenin in het winkelgebied ligt.

Theater De Regentes is een intiem theater dat aan het eind van de 19e eeuw is gebouwd als badhuis. Ik bewonder bij binnenkomst de verwijzingen naar dit verleden: oude zwemfoto’s aan de muur en betaalbare abstracte kunst die verwijst naar zwemmen en water. Het welkom is warm en ik wandel gelijk door naar de ‘Afrikaanse markt’. Daar heb ik erg leuke gesprekken met Marnella van Kuierkos in Bloemendaal, stoffenkunstenaar Caren van The Collen Company en edelsmid Femke Kleisen. Zij maakt prachtige en betaalbare sieraden (ook in opdracht) met als thema de dieren van Afrika. Bij African Wines uit Den Haag blijf ik iets langer staan. Het is nog vroeg maar nooit te vroeg om een kleine slok goede chenin blanc te proeven. African Wines heeft een prachtig assortiment Zuid-Afrikaanse wijnen. Allemaal wijnhuizen met een bijzonder verhaal. Eigenlijk is mijn middag al geslaagd maar ik kom natuurlijk ook voor de optredens.

Als eerste zie ik Verdwaalde Voetspoor.Ik geniet van deze ingetogen muziektheatervoorstelling van drie multitalenten uit Zuid-Afrika. Dean Balie, Deniel Barry en haar man Frazer combineren persoonlijke verhalen met poëzie en muziek. De verhalen blinken uit in geloofwaardigheid, muziek en zang (in het Afrikaans natuurlijk) klinken exotisch en toch vertrouwd. Belangrijke thema’s in deze speciaal voor het festival ontwikkelde show: afkomst, familie en geboortegrond. De boodschap is overduidelijk en voelt beladen in deze verwarrende politieke tijd.  Wees trots op je roots, leef ‘vooruit’ en voel je welkom waar je ook vandaan komt. We zijn immers allemaal wereldburgers.

Dan kijk en luister ik naar Marlo Minnaar die in zijn eentje op het podium het levensverhaal vertelt van Allan Boesak, een van Zuid-Afrika’s bekendste antiapartheidsstrijders. Al vroeg in zijn leven sprak Boesak zich uit tegen de apartheidsregering, en hij zag het als zijn plicht om vanaf de preekstoel tot aan het politieke podium zijn stem te laten horen en er werd wereldwijd naar hem geluisterd. Het toneelstuk gaat ook in op Boesaks leven tijdens zijn studie in Nederland, en hoe hij na zijn terugkeer in Zuid-Afrika nog meer betrokken raakt bij de Zuid-Afrikaanse politiek. Zijn activisme leeft vandaag nog voort onder veel jonge Zuid-Afrikanen. Maar, net als veel bekende politieke figuren, is Boesak als persoon ook omstreden. Ik ben onder de indruk van het verhaal en de vertolking. Ik kan nergens een ‘spiekbriefje’ spotten, volgens mij kent deze jonge acteur de hele monoloog uit zijn hoofd en dat vind ik razendknap.

Amanda Strydom
Wat een opmerkelijke Zuid-Afrikaanse zangeres en liedjesschrijfster is dit. Niet mijn genre, dat geef ik eerlijk toe. Het doet me denken aan podiumdiva’s Barbra Streisand en Liesbeth List. In de loop van het optreden, raak ik onder de indruk van Amanda’s teksten en vertolking. Ze zingt in het Afrikaans, in vlekkeloos Nederlands, in Engels en Duits. Ze tovert met woorden en draagt prachtige poëzie voor in het Afrikaans. Ik begrijp dat zij veel vaste fans heeft in Nederland. Ze is een echte verhalenverteller en een inspiratie voor veel mensen, ik begrijp nu waarom dat zo is. Ze maakt indruk.

Bij de tramhalte raak ik in gesprek met bezoekers die nog nagenieten van het optreden van Amanda. Ik voel me bevoorrecht dat ik erbij was vandaag in Den Haag.

*Afrikaans is een West-Germaanse taal die voornamelijk in Zuid-Afrika en Namibië wordt gesproken. Het is ontstaan uit de Nederlandse taal en heeft invloeden van verschillende talen, waaronder Engels, Maleis, Portugees en verschillende inheemse Afrikaanse talen. Afrikaans heeft een rijke geschiedenis en culturele betekenis. Het staat bekend om zijn eenvoudige grammaticale structuur en fonetische spelling, waardoor het gemakkelijk te leren en te verstaan is voor Nederlanders. Deze taal heeft een unieke plaats in de culturele diversiteit van Afrika en speelt een belangrijke rol in literatuur, muziek en het dagelijks leven van miljoenen mensen.

Relevante websites:
https://theaterderegentes.nl   

https://festivalvoorhetafrikaans.nl

https://festivalvoorhetafrikaans.nl

https://www.kuierkos.com

https://femkekleisen.nl

https://www.africanwines.nl

https://www.thecollencompany.com

Het Festival voor het Afrikaans 2023