Hallo lezers!
Na de beginperiode die overstroomde van indrukken, volgt nu een tweede update. De indrukken zijn er niet minder om geworden…

De cultuur en de verschillen
Hoe meer ik in het centrum waar ik werk rondloop en mensen spreek, hoe meer de levensstijl en cultuur van dit land me duidelijk worden. Ik wil in deze blog stil staan bij de verschillen en de observaties van de leefstijl en cultuur. Ten eerste de manieren van omgang. Ik realiseer me dat het erg leuk is om de mensen te spreken, maar dat het enorm veel energie kost. Iets wat ik niet zo
gewend ben. Iedereen groeten, verhalen aanhoren, actief luisteren; de Afrikaanse manieren van omgaan met elkaar zijn erg leuk, maar intensief. Er worden nauwelijks gesloten vragen gesteld (vragen waar je met één woord als antwoord vanaf bent) waar we in Europa o, zo dol op zijn (zo heerlijk concreet en to the point!). Er worden verhalen uitgewisseld die voor onderling
begrip zorgen of als doel uitwisselen hebben. Je begrijpt dat het niet gaat om één absolute hoeveelheid informatie die in een bepaald tijdsbestek moet worden verkondigd! En je begrijpt dan misschien ook waardoor ik dagelijks gesloopt thuis kom.

Daarnaast een meer negatief geladen feit over de manier van leven in Zuid-Afrika. Naast de fantastisch mooie kanten van de Westkaap en het werken hier, wordt me ook duidelijk met hoeveel problemen het land kampt. Bedelaars op straat, kinderen aan de deur die vragen om eten, een enorm alcohol- en drugsprobleem, veel criminaliteit en onstabiele thuissituaties. Vrijwel alle jongens waarmee ik dit project samen doe hebben er geen gemakkelijk leventje op zitten. En dan doel ik niet op dagelijks tien minuten vertraging met de trein, nee, échte problemen. Criminaliteit, agressie en het
enorme drankprobleem onder de bevolking zijn dagelijkse kost. Voor alles wat de jongens willen, voelen ze niet altijd evenveel motivatie door de dingen die ze hebben meegemaakt. Na high school word je vrijwel niet aangespoord om te kijken wat er verder te halen valt in het leven, maar aan je lot overgelaten. Dat stimuleert niet echt om te gaan studeren of een baan te gaan zoeken.

Mijn eigen rol
Tot slot mijn rol binnen de community. Ik heb wat vragen gekregen over hoe ik hier word ontvangen als blanke (opvallend genoeg alleen door blanken). Het voelt nog heel onwennig om het onderscheid tussen “white”, “coloured” en “black” zo te maken, maar ik moet zeggen dat hier in Afrika geen negatieve lading aan zit; het is een uiterlijk kenmerk. Er wordt dan ook altijd naar mij gerefereerd als “de blanke”(Umhlungu in Xhosa). Ik ben “de Europeaan” die alle kennis die zij aangeleerd krijgen al heeft geleerd en die wél gestimuleerd wordt om verder te leren, hard te werken en geld te gaan verdienen. Daar in Europa weten ze precies wat gezond eten is en hoe je fit moet blijven. Daar in Europa zijn ze slim, krijgen ze kansen en is de overheid al jaren democratisch. Daar in Europa leren ze op de middelbare school al wat soa’s zijn en hoe je diabetes voorkomt.

Deze opvattingen gaan niet ten koste van hun eigen trots, integendeel. Zuid- Afrikanen zijn ontzettend trots op wie ze zijn en wat ze hebben. Ik vertel het slechts zoals ik het letterlijk ervaar, maar ik ben er nog niet uit wat ik ervan vind en of er überhaupt iets van te vinden valt. Het is namelijk gewoon waar, maar ik moet zeggen dat ik me er nog wat ongemakkelijk bij voel.

De Health Promoter lessen
De lessen van de Health Promoters zijn officieel begonnen en wat me opvalt: Mama Kopo is fantastisch voor de klas. Als je bij de woorden “educatie” en “gezondheid” een stoffige les voor je ziet waar een klas half in slaap vallend van droge stof wordt voorzien, nodig ik je vriendelijk uit om eens een les van Mama Kopo bij te wonen. Ik denk dat haar sterke punt is dat ze op “menselijk” niveau kan uitleggen over taaie onderwerpen als hoge bloeddruk en baarmoederhalskanker, door het te brengen op en manier die:
1 IEDEREEN kan begrijpen
2 Je niet het gevoel geeft dat je dom bent als je iets niet weet: “I didn’t know,until I was told”
3 Een brug slaat met het dagelijkse leven binnen de community. What did you eat this morning? Porridge. What is porridge? Sugar. What did you eat for lunch. Bread. What is bread? Sugar! And what did you eat for supper? Rice and potatoes. What are rice and potatoes? Everyone: SUGAR! And what can you get from so much sugar? Diabetes!
4 Eenheid creëert: ze praat niet over “ik” als leraar en “jullie” als leerlingen maar over WIJ.

Ook als er een onderwerp wordt aangesneden dat al eens eerder is behandeld en je denkt als leerling dat je weg kunt of even iets voor jezelf kunt gaan doen, dan heb je het mis! Dan zet Mama Kopo je voor de klas om alles wat je weet over het onderwerp aan de klas te verkondigen. De leerling wordt leraar! Fantastisch om te zien hoe dit wordt opgepakt en uiteraard heel effectief. De beste manier om te leren is het zelf gaan uitleggen! Het lesgeven heb ik zelf ook mogen ervaren: de individuele introductiegesprekken met de jongens zitten er inmiddels op en mijn lessen
zijn officieel begonnen! De skilltrainingen die ik ga geven zijn verdeeld over vier dagen waarvan twee een groepsles en twee individuele “counselling”. Ik ga niet liegen; ik was vrij zenuwachtig voor mijn eerste groepsles! Maar ook hier geldt wat voor alles in Zuid-Afrika geldt: Geen zorgen, relax en laat het gebeuren. Voor de vrijdag gold hetzelfde: ik had in eerste instantie individuele
lessen gepland en met twee heren een afspraak gemaakt. Wederom loopt niets zoals je van tevoren plant, dit keer op een zeer positieve manier! Maar liefst vijf heren kwamen opdagen en ik had weer een groepsles bij elkaar. De lessen zijn fantastisch om te geven en ik begin er echt lol in te krijgen! Maar hoe zien de lessen er nou uit?

Ten eerste moet je weer een stap terug denken. Veel dingen die voor ons vanzelfsprekend zijn (je kunt niet normaal functioneren in Europa zonder computer) zijn hier iets minder vanzelfsprekend. Dus je kunt je voorstellen hoeveel stappen je moet ondernemen om bijvoorbeeld te solliciteren:
– Een lidmaatschap bij de bibliotheek aanvragen om een uur gebruik te kunnen maken van gratis internet;
– In de database van Google gericht zoeken naar banen in de omgeving van Kaapstad/Langa;
– De site van het bedrijf doorspitten;
– Een e-mail account aanmaken; (hierbij moeten ook alle termen worden uitgelegd: van “wat is een account?” tot “hoe ziet een wachtwoord eruit?”
– Een e-mail opstellen;
– Motivatiebrief opstellen en als bijlage bij de mail voegen. Nu ga ik pas nadenken over hoe logisch het is dat het symbooltje van een bijlage een  paperclip is. Google, bedankt!
– CV opstellen en erbij plakken.

De les kan dus erg gericht zijn op elektronica, omdat je per e-mail nou eenmaal groot bereik hebt als het op solliciteren en werk zoeken aankomt. Nooit gedacht dat ik computerles zou geven!

Pap: onze professionele- en huis-ict’er kan trots zijn 🙂

Daarnaast is het ontzettend leuk om les te geven aan deze heren. Het lijkt soms niet eens op een les zoals we hem in Nederland gewend zijn. We zitten met z’n allen aan een grote tafel en praten over de onderwerpen. Het is hierbij niet altijd zo dat ik praat en zij luisteren: iedereen beantwoordt de vragen van iedereen of maakt op- of aanmerkingen bij de stof. Een van de heren had een
krant meegenomen waarin een stukje stond over een campagne tegen baarmoederhalskanker. Hij kon me echter vertellen dat niemand binnen de community eigenlijk precies weet wat het is en wat die campagne (een vaccinatieprogramma) precies inhoudt. Aangezien ze net les hebben gehad over baarmoederhalskanker, stelde hij voor om met een groepje naar St. Francis (de high school in Langa) te gaan om daar hun kennis te verspreiden. Fantastisch! Hoeveel van zulke leerlingen maak je mee?! Ook hieruit blijkt weer hoe educatie een sneeuwbaleffect kan hebben binnen de community. Daar gaat ‘ie weer: “You don’t know, until you’ve been told”. Het lijkt logisch maar wordt in Langa ingezet om onderling alle kennis die wordt opgedaan te verspreiden. Zo ontzettend waardevol en blijvend.
Tot zover update no. 2! Voor de komende tijd ga ik me op de lessen en counseling storten en hoop ik zo veel mogelijk jongens bij de les te houden.

Hoe dat me vergaat, lezen jullie later!

Tot de volgende!